Umowy dotyczące prawa autorskiego

Co powinna zawierać umowa o dzieło?

Co powinna zawierać umowa o dzieło?

Umowa o dzieło jest jedną z najpowszechniejszych w obrocie. Jej efektem jest – jak sama nazwa wskazuje – dzieło, które bardzo często bywa utożsamiane z utworem. Sama umowa o dzieło jest również popularna w branży kreatywnej. Większość twórców ma z nią regularną styczność. W związku z tym warto poznać prawne podstawy na temat tego co powinna zawierać umowa, czego może dotyczyć i jaka jest jej relacja z prawem autorskim.

Przedmiot umowy o dzieło

Podstawowe kwestie związane z umową o dzieło zostały uregulowane w kodeksie cywilnym. Wskazuje on, że przyjmujący zamówienie, czy też wykonawca, zobowiązuje się do wykonania (sporządzenia, przygotowania) oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Nie jest to więc co do zasady umowa dotycząca stałej, czy też dłużej współpracy.

Definicja dzieła

Umowa powinna szczegółowo opisywać dzieło i zawierać jego specyfikację. Możliwe jest wykonanie dzieła w postaci materialnej – np. scenariusz spektaklu teatralnego lub niematerialnej (np. wygłoszenie wykładu). Dziełem może być zarówno stworzenie czegoś (np. wykonanie zdjęć) jak i dokonanie przeróbek (np. poprawki krawieckie). Istotne jest, aby dzieło było określone w umowie (lub załącznikach do niej) oraz mogło zostać poddane tzw. testowi na istnienie wad – czyli odstępstw od zamówienia.

Umowa o dzieło a prawo autorskie

Już z definicji podanej wyżej wywnioskować można, że dzieło może ale nie musi być utworem w rozumieniu prawa autorskiego. Wszystko zależy od tego, czy posiadać będzie cechy niezbędne dla twórczości objętej ochroną prawnoautorską. Jeżeli tylko posiada tzw. „twórczy pierwiastek”, a więc jest efektem, przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze to jak najbardziej. Aby lepiej zobrazować różnicę posłużmy się przykładem. Przedmiotem umowy o dzieło może być np. wykonanie szafy na podstawie dokładnie wskazanych parametrów, projektu. Będzie to efekt pracy odtwórczej i rzemieślniczej, a więc nie uzyska statusu utworu.

Umowa o dzieło – forma

Co do zasady możliwe jest zawarcie umowy o dzieło w dowolnej formie. Oznacza to, że z kontrahentem umówić możesz się np. mailowo czy telefonicznie. Jeżeli jednak umowa dotyczyć ma utworu i przeniesienia na zamawiającego autorskich praw majątkowych, to musi zostać zawarta w formie pisemnej. Inaczej do skutecznego przeniesienia praw po prostu nie dojdzie i w tej części wasza umowa nie będzie ważna. Tym niemniej, zdecydowanie zaleca się aby nawet umowa o dzieło niedotycząca utworu zawierana była w formie pisemnej – aby w przyszłości nie powstawały żadne ewentualne wątpliwości.

Umowa o dzieło a prawo autorskie

Częścią umowy o dzieło, która dotyczyć ma stworzenia utworu powinny być postanowienia dotyczące przeniesienia praw autorskich. Nie trzeba więc zawierać w tym celu osobnej umowy. O kwestiach z tym związanych pisaliśmy na blogu we wpisie pod tytułem: Nabycie praw autorskich.

Krótko jedynie przypomnijmy, że najważniejsze jest tu wskazanie pół eksploatacji utworu, tj. sposobów wykorzystania utworu (więcej na ten temat we wpisie Pola eksploatacji)

Umowa o dzieło – niezależność wykonawcy

Generalnie wykonawca dzieła nie jest związany instrukcjami zamawiającego i powinien wykonać je niezależnie, na podstawie specyfikacji dzieła. Jednocześnie, możliwe jest wprowadzenie mechanizmu poprawek i zmian, których może domagać się zamawiający. Procedura tych poprawek powinna zostać uregulowana dosyć szczegółowo – w tym włączyć należy m.in. terminy na zgłoszenie i akceptację zmian oraz ewentualne dodatkowe wynagrodzenie.

Wynagrodzenie w umowie o dzieło

Strony mogą uregulować kwestię wynagrodzenia właściwie dowolnie. Często wybieranym wariantem jest wypłacanie wynagrodzenia na poszczególnych etapach realizacji umowy. Co ważne, wykonawca co do zasady powinien we własnym zakresie zaopatrzyć się w odpowiednie narzędzia do wykonania umowy. Można ustalić, że zamawiający pokryje koszt materiałów i narzędzi lub dostarczy je wykonawcy. Oczywiście najważniejsze jest jednak precyzyjne wskazanie wysokości wynagrodzenia i terminu jego zapłaty.

Oznaczenie stron

Sporządzając umowę warto przywiązywać uwagę do jej aspektów mocno technicznych – przede wszystkim określenia stron oraz osób kontaktowych. Wbrew pozorom spory na tym polu nie należą do rzadkich – nazwiska i firmy przedsiębiorców bywają przecież podobne a czasem jedna literówka zmienia wszystko.

Umowa o dzieło powinna zostać zawarta na piśmie jeżeli dotyczyć ma również przeniesienia praw autorskich do utworu. Musi dokładnie okreslić, oznaczyć dzieło oraz uregulować kwestie związane z terminami wykonania, wynagrodzeniem, przekazaniem dzieła. Wprowadzić do niej można m.in. kary umowne, postanowienia dotyczące poufności i zakazu konkurencji.

Elementy dodatkowe umowy

Poza elementami koniecznymi, bez których umowa w zasadzie nie istnieje, możliwe jest także wprowadzenie dodatkowych postanowień. Popularność wciąż zyskują klauzule dotyczące poufności i ochrony tajemnic przedsiębiorstwa oraz zakazu konkurencji. Osobną kwestią są kary umowne, które wprowadzić można m.in. za złamanie zasad poufności lub zakazu konkurencji lub przekraczanie terminów określonych w umowie.

Napisane przez - - 1806 Views

Brak komentarzy

Komentarze

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *