Ochrona autorskich praw majątkowych to jeden z głównych powodów i celów dla których powstało prawo autorskie. Działanie z pogwałceniem tych praw w oczywisty sposób godzi w interesy ekonomiczne ich właściciela, najczęściej twórcy. Dlatego są oni wyczuleni na naruszenia tego typu. Ochrona autorskich praw majątkowych i roszczenia z nią związane mają więc częste zastosowanie w praktyce.
Naruszenie autorskich praw majątkowych
Naruszenie autorskich praw majątkowych twórcy może polegać na naruszenia jego prawa do wyłącznego rozporządzania i rozpowszechniania utworu i każdej innej eksploatacji utworu. Jednocześnie, nie musi wiązać się to z pobieraniem korzyści z utworu. Za podstawowy element naruszenia uznamy brak zgody twórcy. Oczywiście istnieją sytuacje gdy korzystanie z utworu mimo braku takiej zgody będzie w pełni dopuszczalne. Mowa tu m. in. dozwolonym użytku osobistym czy prawie cytatu. Ochrona autorskich praw majątkowych wtedy nie przysługuje.
Najczęstszą sytuacją obecnie, jest naruszenie poprzez udostepnienie utworu bez zgody właściciela praw, np. w Internecie.
Ochrona autorskich praw majątkowych – kto może się jej domagać?
Ochrona autorskich praw majątkowych przysługuje przede wszystkim właścicielowi tych praw. Najczęściej jest to twórca utworu. Inne możliwości to nabywca praw – osoba która zakupiła prawa majątkowe od twórcy albo też odziedziczyła je po nim. W niektórych przypadkach będzie to podmiot nabywający pierwotnie prawa autorskie – jak pracodawca.
W niektórych sytuacjach z roszczeniem wystąpić może także licencjobiorca, któremu udzielono licencji wyłącznej. Jego legitymacja zależy od treści umowy oraz tego, czy naruszenie praw wkracza w obszar udzielonej mu licencji, w okresie jej trwania.
Dodatkowo organizacje zarządzania zbiorowego, jeżeli posiadają stosowne zezwolenie także mogą wystąpić o ochronę praw majątkowych.
Ochrona autorskich praw majątkowych w przypadku – zaniechanie naruszeń
Podstawowe roszczenie przeciwko naruszycielowi to żądanie zaniechania naruszeń i usunięcia ich skutków. Powinien on w takiej sytuacji zaprzestać wykorzystywać utwór oraz
W takim przypadku twórca może wystąpić z roszczeniem o zaniechanie działań zagrażających jego prawom. Twórca żąda więc aby naruszyciel zaprzestał bezprawnych działań godzących w prawa majątkowe do utworu – np. wycofał emisję spotu z bezprawnie użytą muzyką.
Usunięcie skutków naruszeń
Usunięcie skutków naruszenia może w zależności od indywidualnych okoliczności sprawy może mieć zróżnicowaną formę. Może być to np. zniszczenie materiałów zawierających nielegalnie użyty utwór, wydanie tych materiałów prawowitemu właścicielowi praw itd.
Ochrona autorskich praw majątkowych w przypadku – ogłoszenie w prasie
Właściciel praw może również domagać się jednokrotnego lub wielokrotnego zamieszczenia w prasie odpowiedniego oświadczenia naruszyciela albo fragmentu lub całego orzeczenia sądu w sprawie.
Ochrona autorskich praw majątkowych – wydanie korzyści
Uprawniony może żądać od naruszyciela wydania korzyści, które ten uzyskał w ramach bezprawnego korzystania z utworu. Nie ma przy tym znaczenia to jakiej straty doznał właściciel praw. Oczywiście pewne problemy praktyczne możemy napotkać próbując ustalić wysokość tych korzyści. Generalnie składać się na nie będzie całość zysku sprawcy osiągniętego w związku z dokonanym naruszeniem.
Odszkodowanie na zasadach ogólnych
Ochrona autorskich praw majątkowych może polegać na roszczeniu o zapłatę określonej kwoty. Możliwe jest ustalenie wysokości roszczenia w oparciu o szkodę jakiej doznał uprawniony. W takim przypadku należy ustalić nie tylko to jaka jest wysokość straty poniesionej w związku z naruszeniem, ale przede wszystkim na wyliczeniu utraconych korzyści jakie poniósł twórca. W wielu przypadkach wyliczenie wartości szkody będzie wręcz niemożliwe, albo łatwe do podważenia przez naruszyciela przed sądem.
Naprawienie szkody poprzez zapłatę
Ze względu na trudności dowodowe po stronie uprawnionych przy odszkodowaniu na zasadach ogólnych przewidziano możliwość domagania się przez uprawnionego roszczenia pieniężnego innego rodzaju. Otóż może on zażądać konkretnej kwoty uzależnionej od tego, jak wysoka byłaby opłaca za licencję na utwór. Kwota ta to dwukrotność opłaty licencyjnej jaką pobrałby uprawniony.
Obowiązek zapłaty nie jest tu związany z wystąpieniem szkody po stronie uprawnionego, czy jakichkolwiek korzyści dla naruszyciela.
Jest mi niezmiernie miło, że trafiłeś na mojego bloga. Nazywam się Edyta Duchnowska i jestem radcą prawnym i prowadzę Kancelarię Radcy Prawnego Edyta Duchnowska. Jeżeli masz jakieś pytania to możesz do mnie napisać: edyta@duchnowska.pl albo zadzwonić 602378913.
Brak komentarzy